روش انجام آزمایش G6PD: راهنمای جامع کارشناسان
روش انجام آزمایش G6PD به عنوان غربالگری کمبود آنزیم G6PD شامل دو روش کیفی استاندارد است: تست نقطه فلورسانس (FST) و روش رنگ سنجی DPIP. در FST، نمونه خون با سوبسترات مخلوط شده، انکوباسیون می شود و فلورسانس زیر نور UV بررسی می گردد تا فعالیت آنزیم تعیین شود. در روش DPIP، لیزات خون تهیه شده، معرف اضافه می شود و زمان تغییر رنگ از آبی به قرمز در 37 درجه سانتی گراد اندازه گیری می شود تا کمبود آنزیم شناسایی گردد. این روش ها برای تشخیص سریع و پیشگیری از همولیز مناسب هستند.
جهت عضویت در کانال آموزشی در تلگرام به لینک زیر مراجعه کنید:
https://t.me/hematology_education
فهرست مطالب
- مقدمه: اهمیت روش انجام آزمایش G6PD در تشخیص کمبود آنزیم
- بخش ۱: Fluorescent Spot Test (FST) – SOP استاندارد برای غربالگری کمبود G6PD
- هدف روش غربالگری کیفی کمبود G6PD با FST
- دامنه کاربرد روش انجام آزمایش G6PD با FST
- مسئولیتها در اجرای SOP روش انجام آزمایش G6PD
- مواد، تجهیزات و معرفها برای روش غربالگری G6PD با FST
- روش اجرا: توضیحات کامل روش انجام آزمایش G6PD با FST
- کنترل کیفیت در روش غربالگری کمبود G6PD با FST
- تفسیر نتایج روش انجام آزمایش G6PD با FST
- مشکلات احتمالی و عیبیابی در روش غربالگری G6PD
- نکات کلی در روش انجام آزمایش G6PD با FST
- بخش ۲: روش رنگسنجی (Colorimetric Method) – SOP استاندارد بر اساس تست DPIP برای تشخیص کمبود G6PD
- هدف روش رنگسنجی DPIP در غربالگری کیفی کمبود G6PD
- دامنه کاربرد روش رنگسنجی در انجام آزمایش G6PD
- مسئولیتها در SOP روش رنگسنجی G6PD
- مواد، تجهیزات و معرفها برای روش رنگسنجی DPIP در تشخیص G6PD
- روش اجرا: توضیحات کامل روش رنگسنجی برای انجام آزمایش G6PD
- کنترل کیفیت در روش رنگسنجی غربالگری کمبود G6PD
- تفسیر نتایج روش رنگسنجی DPIP در تشخیص کمبود G6PD
- مشکلات احتمالی و عیبیابی در روش رنگسنجی G6PD
- نکات کلی در روش رنگسنجی انجام آزمایش G6PD
- نتیجهگیری راهنمای روش انجام آزمایش G6PD
مقدمه: اهمیت روش انجام آزمایش G6PD در تشخیص کمبود آنزیم
کمبود آنزیم Glucose-6-Phosphate Dehydrogenase (G6PD) یکی از شایعترین اختلالات ژنتیکی آنزیمی در جهان است که میتواند منجر به همولیز گلبولهای قرمز خون شود، به ویژه در مواجهه با عوامل اکسیدان مانند داروهای ضد مالاریا (مانند پریماکین)، عفونتها یا مصرف باقلا. این کمبود وابسته به کروموزوم X است و بیشتر در جمعیتهای مدیترانهای، آفریقایی و آسیایی دیده میشود. آزمایش G6PD برای تشخیص این کمبود ضروری است و میتواند به صورت کیفی (برای غربالگری سریع) یا کمی (برای اندازهگیری دقیق فعالیت آنزیم) انجام شود.
این راهنمای جامع به عنوان یک رفرنس آموزشی برای کارشناسان آزمایشگاه، پزشکان، محققان و دانشجویان طراحی شده است. در این مقاله، بر روی دو روش کیفی استاندارد تمرکز داریم: Fluorescent Spot Test (FST) یا تست نقطه فلورسانس، و روش رنگسنجی (Colorimetric Method) بر اساس تست غربالگری DPIP (2,6-Dichlorophenol-Indophenol). هر روش به صورت Standard Operating Procedure (SOP) استاندارد ارائه میشود، که شامل هدف، دامنه، مسئولیتها، مواد و معرفها، روش اجرا با توضیحات کامل، کنترل کیفیت، تفسیر نتایج، عیبیابی و نکات کلی است. این SOPها بر اساس راهنماهای بینالمللی مانند WHO، دانش استاندارد آزمایشگاهی و بروشورهای معتبر (مانند Saba Diagnostic Kit G200 و روش DPIP) تدوین شدهاند.
این روشها برای غربالگری سریع مناسب هستند و فعالیت آنزیم را به صورت کیفی ارزیابی میکنند (طبیعی، کمبود جزئی یا کامل). برای تشخیص دقیق، روشهای کمی مانند اسپکتروفتومتریک توصیه میشود. توجه: زمانبندی تست مهم است؛ از انجام تست در دوره همولیز حاد اجتناب کنید، زیرا نتایج کاذب طبیعی ممکن است ایجاد شود. همیشه با پزشک مشورت کنید و پروتکلهای ایمنی را رعایت نمایید.
بخش ۱: Fluorescent Spot Test (FST) – SOP استاندارد برای غربالگری کمبود G6PD
هدف روش غربالگری کیفی کمبود G6PD با FST
این SOP برای غربالگری کیفی کمبود آنزیم G6PD در نمونههای خون انسانی طراحی شده است. روش بر اساس تولید NADPH توسط آنزیم G6PD عمل میکند که زیر نور UV فلورسانس سبز روشن ایجاد میکند. این تست افراد با فعالیت کمتر از ۳۰% طبیعی را شناسایی میکند و مناسب برای غربالگری سریع در تنظیمات آزمایشگاهی یا میدانی است.
دامنه کاربرد روش انجام آزمایش G6PD با FST
این روش برای نمونههای خون کامل انسانی (ونوز یا کاپیلاری) با آنتیکواگولانت EDTA یا ACD اعمال میشود. مناسب برای غربالگری نوزادان، بزرگسالان و جمعیتهای پرخطر مانند مناطق مالاریااندمیک. این SOP برای اندازهگیری کمی فعالیت آنزیم مناسب نیست و فقط جنبه غربالگری دارد.
مسئولیتها در اجرای SOP روش انجام آزمایش G6PD
– مدیر آزمایشگاه: نظارت بر اجرای SOP، کنترل کیفیت، نگهداری تجهیزات و معرفها، و آموزش پرسنل.
– تکنسین آزمایشگاه: انجام مراحل تست، ثبت نتایج، تفسیر اولیه و گزارش مشکلات.
– همه پرسنل: رعایت پروتکلهای ایمنی بیولوژیکی (Bloodborne Pathogens)، استفاده از تجهیزات حفاظت فردی (PPE) مانند دستکش، عینک ایمنی و روپوش آزمایشگاهی، و دفع صحیح زبالهها.
مواد، تجهیزات و معرفها برای روش غربالگری G6PD با FST
– معرفها: کیت FST استاندارد (مانند Trinity Biotech G6PD Fluorescent Spot Test, P/N 203-A) شامل سوبسترای G6PD (حاوی Glucose-6-Phosphate و NADP) و بافر TRIZMA.
– کنترلها: کنترل طبیعی (Normal, e.g., #G6888)، کنترل متوسط (Intermediate, #G5029)، کنترل کمبود (Deficient, #G5888) – از کیتهای تجاری یا خون شناختهشده استفاده شود.
– تجهیزات: کاغذ فیلتر Whatman No. 1 (Cat. No. 1001-150)، پیپت دقیق برای حجمهای ۱۰ μL و ۲۰۰ μL، لولههای Eppendorf ۱.۵ mL، انکوباتور یا حمام آب تنظیمشده روی ۳۷°C، تایمر دیجیتال، کابینت تحلیل فلورسانس با نور UV بلندموج (۳۶۵ nm، e.g., Spectroline Model CM-10)، یخچال برای نگهداری نمونهها (۲-۸°C).
– نکته نگهداری: معرفها را در ۲-۸°C و دور از نور نگهداری کنید. تاریخ انقضا را بررسی نمایید.
روش اجرا: توضیحات کامل روش انجام آزمایش G6PD با FST
این روش حدود ۳۰ دقیقه زمان میبرد و باید در محیط کنترلشده (دمای اتاق ۲۰-۲۵°C) انجام شود. مراحل به صورت گامبهگام و با توضیحات دقیق:
۱. آمادهسازی نمونه و کنترلها: نمونه خون کامل تازه (کمتر از ۱ هفته از زمان خونگیری، نگهداری در ۲-۸°C) را دریافت کنید. بررسی کنید که نمونه بدون لخته، همولیز visible یا برچسب ناقص باشد. اگر نمونه رد شود (e.g., لختهدار یا خارج از زنجیره سرد)، نمونه جدیدی درخواست کنید. کنترلها را با ۰.۵ mL آب مقطر استریل بازسازی کنید، به آرامی مخلوط کنید (بدون vortex شدید برای جلوگیری از آسیب آنزیم) و بررسی بصری انجام دهید تا شفاف باشند.
۲. عملیات مقدماتی: دستورالعمل کیت را بخوانید و انکوباتور را حداقل ۳۰ دقیقه روی ۳۷°C گرم کنید تا دما پایدار شود. سوبسترات G6PD را با حجم مشخص بافر TRIZMA (معمولاً ۲ mL، طبق برچسب کیت) مخلوط کنید؛ به آرامی بچرخانید و وارونه کنید تا کامل حل شود، اما از تکان شدید اجتناب کنید تا حباب تشکیل نشود. کاغذ فیلتر را به اندازه مناسب (e.g., مربعهای ۵x۵ cm) برش دهید و روی سطح تمیز قرار دهید.
۳. اجرای تست اصلی: در یک لوله Eppendorf، ۱۰ μL از خون کامل (یا کنترل) را با پیپت دقیق بردارید و به ۲۰۰ μL سوبسترات G6PD اضافه کنید. بلافاصله مخلوط را با pipetting ملایم هم بزنید تا یکنواخت شود (از vortex اجتناب کنید تا آنزیم آسیب نبیند). سپس، ۱۰ μL از این مخلوط را روی کاغذ فیلتر نقطهگذاری کنید – این نقطه به عنوان “زمان صفر” عمل میکند و برای مقایسه پایه استفاده میشود. لوله را در انکوباتور ۳۷°C به مدت ۱۰-۱۵ دقیقه (معمولاً ۱۰ دقیقه، طبق کیت) قرار دهید تا واکنش آنزیمی رخ دهد. پس از انکوباسیون، لوله را خارج کنید و ۱۰ μL دیگر از مخلوط را روی کاغذ فیلتر، کنار نقطه اول، نقطهگذاری کنید. همین مراحل را همزمان برای کنترلهای طبیعی، متوسط و کمبود تکرار کنید تا مقایسه مستقیم ممکن باشد.
۴. خشک کردن و مشاهده: کاغذ فیلتر را در دمای اتاق (دور از نور مستقیم خورشید یا حرارت) به مدت ۵-۱۰ دقیقه خشک کنید تا رطوبت کاملاً تبخیر شود. سپس، کاغذ خشکشده را در کابینت فلورسانس زیر نور UV بلندموج (۳۶۵ nm) در محیط کاملاً تاریک قرار دهید. فلورسانس را بلافاصله بررسی کنید، زیرا ممکن است با گذشت زمان کمرنگ شود. NADPH تولیدشده در نمونههای طبیعی فلورسانس سبز روشن ایجاد میکند.
کنترل کیفیت در روش غربالگری کمبود G6PD با FST
– هر سری تست (batch) باید شامل اجرای کنترلهای طبیعی، متوسط و کمبود باشد تا اعتبار نتایج تایید شود.
– نتایج مورد انتظار: کنترل طبیعی فلورسانس قوی نشان دهد، کنترل کمبود فلورسانس ضعیف یا отсут داشته باشد، و کنترل متوسط فلورسانس متوسط.
– تمام نتایج کنترلها را در لاگ آزمایشگاه ثبت کنید، شامل تاریخ، اپراتور، شماره کیت و نتایج. اگر کنترلها مطابق انتظار نباشند، تست را تکرار کنید یا کیت/تجهیزات را بررسی نمایید (e.g., تاریخ انقضا یا دمای انکوباتور).
– نگهداری: معرفها را در زنجیره سرد و در تجهیزات کالیبره نگه داری کنید.
تفسیر نتایج روش انجام آزمایش G6PD با FST
– طبیعی (Normal, >۳۰% فعالیت): فلورسانس قوی سبز روشن، مشابه کنترل طبیعی.
– متوسط (Intermediate, ۳۰-۸۰% فعالیت): فلورسانس ضعیفتر از طبیعی اما بیشتر از کمبود، که اغلب در هتروزیگوتهای female دیده میشود.
– کمبود (Deficient, <۳۰% فعالیت): فلورسانس ضعیف یا کاملاً отсут، مشابه کنترل کمبود.
– نکته: حساسیت برای هتروزیگوتها محدود است. نتایج کاذب طبیعی ممکن است در آنمی، کمبود آهن، عفونت یا پس از ترانسفیوژن رخ دهد. در موارد مبهم، تست کمی انجام دهید.
مشکلات احتمالی و عیبیابی در روش غربالگری G6PD
– عدم فلورسانس در کنترل طبیعی: ممکن است کیت منقضی باشد، نگهداری نامناسب (e.g., خارج از سردخانه) یا دمای انکوباتور نادرست (کمتر از ۳۷°C). راهحل: تاریخ کیت و دما را بررسی کنید، تست را با کیت جدید تکرار نمایید.
– فلورسانس ضعیف کلی: نمونه قدیمی، دمای اتاق بالا (>۳۰°C) یا نور UV ضعیف (باتری لامپ را چک کنید). راهحل: از نمونه تازه استفاده کنید و تجهیزات را کالیبره نمایید.
– نتایج کاذب: در همولیز حاد یا نوزادان با هیپربیلیروبینمی، صبر کنید تا وضعیت پایدار شود.
– ایمنی: همه نمونهها را به عنوان عفونی در نظر بگیرید. زبالهها را طبق پروتکلهای بیولوژیکی (autoclave یا incineration) دفع کنید. از تماس پوستی اجتناب نمایید.
نکات کلی در روش انجام آزمایش G6PD با FST
– زمان کل فرآیند: حدود ۳۰ دقیقه، که آن را برای غربالگری انبوه مناسب میکند.
– مزایا: ساده، ارزان، نیاز به تجهیزات کم (فقط UV و انکوباتور)، مناسب برای مناطق دورافتاده.
– معایب: کیفی بودن، وابستگی به تفسیر چشمی، نیاز به زنجیره سرد برای معرفها.
– کاربرد: غربالگری نوزادان برای جلوگیری از کرنیکتروس، یا قبل از تجویز پریماکین در مالاریا ویواکس. آموزش پرسنل برای تفسیر فلورسانس ضروری است.
بخش ۲: روش رنگسنجی (Colorimetric Method) – SOP استاندارد بر اساس تست رنگ سنجی برای تشخیص کمبود G6PD
هدف روش رنگسنجی DPIP در غربالگری کیفی کمبود G6PD
این SOP برای غربالگری کیفی کمبود G6PD با استفاده از روش رنگسنجی طراحی شده است. اصل روش: آنزیم G6PD، Glucose-6-Phosphate را به 6-Phosphogluconate تبدیل میکند و NADPH تولید میشود. NADPH رنگ آبی را به فرم بیرنگ (یا قرمز-زرد) احیا میدهد. در نمونههای طبیعی، رنگ سریع تغییر میکند؛ در کمبوددار، تغییر کند یا отсут است.
دامنه کاربرد روش رنگسنجی در انجام آزمایش G6PD
برای نمونههای خون کامل تازه انسانی (ونوز، کاپیلاری یا پاشنه پا در نوزادان) با آنتیکواگولانت EDTA یا هپارین. نمونه باید تازه (کمتر از ۲۴ ساعت) یا حداکثر ۳ روز در ۴°C نگهداری شود. مناسب برای غربالگری آزمایشگاهی و جمعیتهای پرخطر. نه برای نمونههای یخزده یا همولیز شده.
مسئولیتها در SOP روش رنگسنجی G6PD
– مدیر آزمایشگاه: نظارت بر SOP، کنترل کیفیت، نگهداری معرفها در تاریکی و سردخانه، و آموزش.
– تکنسین: انجام تست، زمانبندی دقیق، ثبت نتایج و گزارش.
– همه پرسنل: PPE کامل، ایمنی بیولوژیکی، و دفع زبالهها.
مواد، تجهیزات و معرفها برای روش رنگسنجی DPIP در تشخیص G6PD
– معرفها:
– a. بافر Tris 0.74 M pH 8.0 حاوی رنگ.
– b. NADP 3 mM (2.3 mg/mL).
– c. Glucose-6-Phosphate (G6P) 50 mM (15.2 mg/mL anhydrous).
– کنترلها: خون شناختهشده طبیعی، کمبود کامل و جزئی.
– تجهیزات: پیپت دقیق (۲۰ μL، ۰.۵ mL، ۱ mL)، لولههای آزمایش شیشهای، آب مقطر استریل، انکوباتور ۳۷°C، تایمر، mineral oil، کاغذ پارافین، سانتریفیوژ (اختیاری برای شفافسازی)، کاغذ صافی برای نوزادان (ضخامت ۱-۲ mm)، پانچر برای دیسک (۵-۶ mm).
روش اجرا: توضیحات کامل روش رنگسنجی برای انجام آزمایش G6PD
این روش حدود ۳۰-۹۰ دقیقه زمان میبرد (بسته به زمان تغییر رنگ) و باید در ۳۷°C انجام شود. مراحل با توضیحات دقیق:
۱. تهیه لیزات (Hemolysate) از خون کامل: از خون تازه با EDTA یا هپارین استفاده کنید. از یخزدن یا نگهداری طولانی همولیزات اجتناب نمایید؛ حداکثر ۳ روز در ۴°C. در لوله، ۱ mL آب مقطر اضافه کنید و ۲۰ μL خون کامل بریزید. اجازه دهید ۵-۱۰ دقیقه در دمای اتاق بماند تا گلبولها کامل لیز شوند (مخلوط را به آرامی هم بزنید). اگر هموگلوبین (Hb) بیمار ≠۱۵ g/dL، غلظت را تنظیم کنید تا کمبود کاذب جلوگیری شود: فرمول = ۰.۳ / Hb بیمار = حجم خون (mL) برای اضافه به ۱ mL آب. مثال: اگر Hb=۱۰ g/dL، ۰.۳/۱۰=۰.۰۳ mL (۳۰ μL) خون اضافه کنید. این تنظیم برای هموگلوبین بالا/پایین ضروری است، زیرا غلظت نامناسب زمان تغییر رنگ را تاخیر میاندازد.
۲. تهیه لیزات از خون پاشنه پا (برای نوزادان): خون را روی کاغذ صافی جذب کنید، چند لکه تهیه نمایید و افقی خشک کنید (دور از نور/حرارت/آلودگی). قبل از ۱ ساعت، دیسک (۵-۶ mm) پانچ کنید. بر اساس Hb: >۱۵ g/dL=۱ دیسک، ۱۰-۱۵=۲ دیسک، <۱۰=۳ دیسک در ۰.۵ mL آب مقطر. اجازه دهید Hb آزاد شود (۵-۱۰ دقیقه). محتویات را به لوله تست منتقل کنید، زمان را یادداشت نمایید. mineral oil اضافه کنید و درب را با پارافین ببندید. هشدار: غلظت نامناسب منجر به نتایج نادرست میشود.
۳. اجرای تست اصلی: ۰.۵ mL مخلوط معرف (تازه تهیهشده) را به لیزات اضافه کنید. mineral oil روی آن بریزید تا اکسیداسیون جلوگیری شود و درب لوله را با پارافین ببندید. لوله را در انکوباتور ۳۷°C قرار دهید. زمان تغییر رنگ از آبی به قرمز-زرد را دقیق یادداشت کنید. همین مراحل را برای کنترلها تکرار نمایید. اگر دما <۲۵°C باشد، زمان طولانیتر میشود.
۴. خواندن نتایج: زمان decolorization را ثبت کنید. اگر لازم، سانتریفیوژ (۲۰۰۰ rpm، ۵ دقیقه) برای شفافسازی انجام دهید.
کنترل کیفیت در روش رنگسنجی غربالگری کمبود G6PD
– هر سری، کنترلهای طبیعی (تغییر سریع)، کمبود (تاخیر) و جزئی را اجرا کنید.
– نتایج را در لاگ ثبت کنید. CV درون/بین سری <۱۰%.
– اگر کنترلها غیرمنتظره، کیت/دما را چک کنید.
تفسیر نتایج روش رنگسنجی در تشخیص کمبود G6PD
– طبیعی (Normal): تغییر از آبی به قرمز بین ۱۰-۶۰ دقیقه (در ۳۷°C).
– کمبود (Deficiency): عدم تغییر تا >۶۰ دقیقه.
– نکته: برای هتروزیگوتها، زمان متوسط ممکن است. نتایج کاذب در آنمی یا عفونت.
مشکلات احتمالی و عیبیابی در روش رنگسنجی G6PD
– تاخیر در طبیعی: Hb تنظیم نشده، معرف قدیمی یا دما پایین. راهحل: فرمول Hb را چک کنید، معرف تازه تهیه نمایید.
– لیز ناکامل: زمان لیز را افزایش دهید.
– رنگ مبهم: mineral oil اضافه کنید یا دما را دقیق نگه دارید.
– ایمنی: PMS سمی است؛ از تماس اجتناب کنید، زبالهها را دفع ایمن نمایید.
نکات کلی در روش رنگسنجی انجام آزمایش G6PD
– زمان: ۳۰-۹۰ دقیقه.
– مزایا: ساده، ارزان، مناسب غربالگری.
– معایب: وابسته به زمان، نیاز به انکوباتور.
– کاربرد: غربالگری نوزادان یا مالاریا. رفرنس: Henry (1984)، Bauer (1982).
نتیجهگیری راهنمای روش انجام آزمایش G6PD
این راهنما SOPهای استاندارد برای FST و روش رنگسنجی DPIP را ارائه میدهد تا کارشناسان بتوانند آزمایش G6PD را با دقت بالا انجام دهند. انتخاب روش بر اساس تجهیزات (UV برای FST، زمانبندی برای رنگسنجی). برای دقت بیشتر، با روشهای کمی ترکیب کنید. این مقاله بر اساس دانش استاندارد و منابع معتبر تدوین شده است.
سوالات رایج در مورد روش انجام آزمایش G6PD
۱. آزمایش G6PD چیست؟
آزمایش G6PD یک تست آزمایشگاهی برای تشخیص کمبود آنزیم Glucose-6-Phosphate Dehydrogenase در گلبولهای قرمز خون است که میتواند به صورت کیفی یا کمی انجام شود و برای پیشگیری از همولیز ناشی از عوامل اکسیدان ضروری است.
۲. چرا آزمایش G6PD مهم است؟
این آزمایش برای شناسایی افراد مستعد همولیز در مواجهه با داروهای اکسیدان مانند پریماکین یا مصرف باقلا مهم است، به ویژه در جمعیتهای پرخطر مانند نوزادان یا افراد در مناطق مالاریااندمیک.
۳. تفاوت روش کیفی و کمی G6PD چیست؟
روش کیفی مانند FST یا DPIP برای غربالگری سریع و شناسایی کمبود کلی استفاده میشود، در حالی که روش کمی فعالیت دقیق آنزیم را اندازهگیری میکند و استاندارد طلایی برای تشخیص است.
۴. چه زمانی نباید آزمایش G6PD انجام شود؟
در دوره همولیز حاد نباید انجام شود، زیرا نتایج کاذب طبیعی ممکن است ایجاد کند؛ بهتر است پس از پایدار شدن وضعیت بیمار تست تکرار شود.
۵. نمونه مناسب برای روش FST چیست؟
نمونه خون کامل با آنتیکواگولانت EDTA یا ACD، تازه و نگهداریشده در ۲-۸ درجه سانتیگراد، بدون لخته یا همولیز visible.
۶. چگونه فلورسانس در FST تفسیر میشود؟
فلورسانس قوی نشاندهنده فعالیت طبیعی (>۳۰%)، فلورسانس متوسط برای کمبود جزئی (۳۰-۸۰%) و فلورسانس ضعیف یا отсут برای کمبود شدید (<۳۰%) است.
۷. معرفهای اصلی در روش رنگ سنجی چیست؟
معرفها شامل بافر Tris ، رنگ، NADP، Glucose-6-Phosphate و هستند که در نسبت مشخص مخلوط میشوند تا واکنش کاهش رنگ آبی را تسهیل کنند.
۸. چگونه لیزات در روش رنگ سنجی تنظیم میشود؟
غلظت لیزات بر اساس هموگلوبین بیمار تنظیم میشود با فرمول ۰.۳ / Hb برای جلوگیری از نتایج کاذب، و برای نوزادان از دیسکهای خونی روی کاغذ صافی استفاده میشود.
۹. نتایج روش رنگ سنجی چگونه تفسیر میشود؟
تغییر رنگ از آبی به قرمز در ۱۰-۶۰ دقیقه نشاندهنده فعالیت طبیعی است، در حالی که عدم تغییر پس از ۶۰ دقیقه کمبود آنزیم را نشان میدهد.
۱۰. مزایای روشهای کیفی G6PD چیست؟
این روشها ساده، ارزان و سریع هستند، نیاز به تجهیزات پیچیده ندارند و برای غربالگری انبوه در تنظیمات میدانی یا آزمایشگاهی مناسب میباشند.
۱۱. معایب روشهای کیفی G6PD چیست؟
کیفی بودن و وابستگی به تفسیر چشمی یا زمانی، حساسیت محدود برای هتروزیگوتها و امکان نتایج کاذب در شرایطی مانند آنمی یا عفونت.
۱۲. کنترل کیفیت در این روشها چگونه است؟
با استفاده از کنترلهای طبیعی، متوسط و کمبود در هر سری تست، ثبت نتایج در لاگ و بررسی CV کمتر از ۱۰% برای دقت درون و بین سری.
۱۳. کاربردهای بالینی آزمایش G6PD چیست؟
غربالگری نوزادان برای جلوگیری از هیپربیلیروبینمی، تشخیص قبل از تجویز داروهای اکسیدان در مالاریا و شناسایی افراد پرخطر در خانوادههای با سابقه کمبود G6PD.
۱۴. ایمنی در انجام آزمایش G6PD چگونه رعایت میشود؟
با استفاده از PPE، در نظر گرفتن نمونهها به عنوان عفونی، دفع زبالههای بیولوژیکی طبق پروتکل و اجتناب از تماس با مواد سمی مانند PMS.